कडा विचारकी सनाए ताकाइची जापानकी पहिलो महिला प्रधानमन्त्री

Prime TV News ४ हप्ता अगाडि

काठमाडौ । जापानको राजनीतिमा ऐतिहासिक तर विरोधाभासी क्षण आएको छ । कडा विचारकी सनाए ताकाइची जापानकी पहिलो महिला प्रधानमन्त्री बनेकी छन् । एक महिला जसले देशको सबैभन्दा ठुलो सत्ताको ढोका फुटाइन्, तर एकैसाथ यस्तो रूढीवादी दृष्टिकोण बोकेकी छन् जसले कतिपयलाई लाग्छ, उनी देशलाई अघिको समयतिर फर्काउन खोज्दैछिन् ।

जापान जस्तो देशमा, जहाँ परम्पराले परिवर्तनलाई दबाउँछ, अब एक नेतृको हातमा बागडोर पुगेको छ जसले परिवर्तन र निरन्तरता दुवैको प्रतीक बोकेकी छन् । ताकाइची पुराना मूल्यमा अडान राख्ने, राष्ट्रवादी सोचकी, कठोर अनुशासनकी र स्पष्ट रूपमा परम्परागत पारिवारिक मूल्यहरूको पक्षमा उभिएकी नेतृ हुन् ।

उनी जापानको सम्राटीय विरासतको प्रशंसा गर्छिन् र दोस्रो विश्वयुद्धपछि लेखिएको जापानको शान्तिवादी संविधान संशोधन गर्न चाहन्छिन् । यो कुरा उदारपन्थीहरूलाई झस्काउने तर दक्षिणपन्थीहरूलाई रोमाञ्चित पार्ने विषय हो । युद्धका अपराधीहरूको नाम पनि रहेको विवादास्पद यासुकुनी मन्दिरमा उनका बारम्बारका भ्रमणले चीन र दक्षिण कोरियासँगको सम्बन्धमा पुनः तिक्तता ल्याउने निश्चित देखिन्छ ।

सामाजिक दृष्टिले पनि उनी निकै रूढीवादी छन् । समलिङ्गी विवाहको विरोध गर्छिन् र विवाहित दम्पतीहरूलाई छुट्टाछुट्टै थर प्रयोग गर्न दिने प्रस्तावको विरोध गर्छिन् ।

आर्थिक रूपमा भने उनको नीति अस्थिर देखिन्छ । कर घटाउने र सरकारी खर्च बढाउने प्रस्ताव अहिलेको उच्च मुद्रास्फीति र जीवनयापनको चर्को लागतको अवस्थामा राजनीतिक मिठाईजस्तो लाग्छ, स्वादिलो तर दीर्घकालीन रूपमा विषालु । जापानको ऋण पहिले नै सकल घरेलु उत्पादनभन्दा दोब्बर छ, यस्तोमा थप खर्च देशलाई अझ गहिरो खाल्डोमा धकेल्न सक्छ । तर मितव्ययिता पनि जनतामा अलोकप्रिय हुने जोखिम छ ।

ताकाइचीको सरकारको आधार पनि कमजोर छ । सत्तारूढ लिबरल डेमोक्रेटिक पार्टी (एलडीपी) ले बहुमत गुमाएपछि विपक्षी दल निप्पोन इशिनसँग हातेमालो गर्नुपर्‍यो । यो सहकार्य विचारभन्दा पनि आवश्यकता र गणितको परिणाम हो — एउटाले संविधान लेख्न चाहन्छ, अर्कोले नक्सा फेरिन ।

तर जापानी राजनीति स्थिरता होइन, चक्रवातको नामले चिनिन्छ । पछिल्ला पाँच वर्षमा चार प्रधानमन्त्री फेरिएका छन् । यदि ताकाइचीले चाँडै ठोस नतिजा ल्याउन सकिनन् भने उनी पनि त्यो सूचीमा अर्को नाम मात्र हुनेछन् ।

उनीमाथि अब तीन ठूला चुनौती छन्- भ्रष्टाचारले कलंकित एलडीपीमा जनविश्वास फर्काउने, मुद्रास्फीतिले थिचिएको अर्थतन्त्र स्थिर बनाउने, र ट्रम्प प्रशासनको अप्रत्याशित नीतिहरूसँग सन्तुलन राख्ने ।

यो सिर्फ़ एक महिलाको सत्तारोहण मात्र होइन । यो जापानको नेतृत्वको परिभाषा फेरिने कि पुरानै ढाँचामा अडिने मोड हो । ताकाइचीको नेतृत्वले जापानलाई पुनर्जीवनतर्फ लैजान सक्छ वा स्थायीरूपमा अतीतमा जकडिन पनि ।(सिएनएन)